

Reportajen Adroaldo “Saretukau”
Reinu Unidu apoiu fundu £1 milliaun Pound Sterling ba governu Timor-Leste liu hosi Ministériu Saúde no lansa programa “intervensaun nutrisaun komunitária atu prevene no halo tratamentu ba labarik idade menus hosi tinan lima ne’ebé sofre krekas” iha Palásiu das Cinzas, Kaikoli, Sábadu, 30/09.
Ministra Reinu Unidu ba Indo-Pasífiku, Anne Marie Trevelyan sente orgullu ida ba nia hodi mai iha ne’e hasoru Ministériu Saúde hodi hatene konabá projetu saúde ne’ebé importante tebes. Nia hatete, progresu signifikante mak Timor-Leste halo ona iha área saúde, ba redusaun mortalidade, konfigura servisu saúde no ba treinamentu médiku profisional sira.
“Apresia katak malnutrisaun labarik sei nafatin dezafiu signifikante, maibé governu Timor-Leste hatudu nia komitmentu forte hodi rezolve.”
Nia hato’o, Reinu Unidu komprometidu suporta dezenvolvimentu internasional no sira fiar katak sistema saúde forte, vital ba seguransa saúde mundial.
“Programa £1 milliaun foun ida ne’e hanesan adisional ba suporta ne’ebé mak iha ona ba Timor-Leste ba jestaun rezisténsia anti-mikrobial. UK (United Kingdom) uluk mos finansia ba COVAX. Ami hatene katak intervensaun nutrisaun komunitária iha vantajen ba modelu seluk ein termus de valor osan no empodera feto no família hodi dezenvolve saúde labarik ho di’ak. Finansiamentu Reinu Unidu permite suporta grupu ba munisípiu adisional sira iha Timor-Leste no expanda sira nia funsaun ba promove tratamentu ba malnutrisaun.”
Sorin seluk, Ministra Saúde, Elia A. A. dos Reis Amaral akresenta, Reinu Unidu liuhosi UNICEF ko’alia ho sira atu servisu hamutuk hodi reduz malnutrisaun labarik iha Timor-Leste.
“Orsamentu ne’ebé mak mai atu apoiu liu-liu ba iha malnutrisaun sira, atu nune’e ita bele servisu hamutuk através UNICEF atu hadi’a malnutrisaun ne’ebé eziste iha ita nia rai.”
Governante ne’e dehan, através apoiu hosi Ministru Indo-Pasífiku nian ne’e, liu hosi UNICEF sira iha 1000 ital suporta inan nian, ne’ebé mak atu suporta inan sira, ne’ebé mak tama sai uma atu fo mensajen, atu nune’e bele hadi’a sistema malnutrisaun ne’ebé mak iha.
“Malnutrisaun ne’e rasik ita hatene katak iha labarik sira ne’ebé tinan lima mai kraik i nomos malnutrisaun ne’e ita hatete katak ba ra’es badak nian, oin nusa mak ita bele hadi’a ba iha fízika ho kognitivu ba motorik ba labarik sira nian.”
Ministra Elia, agradese ba governu Reinu Unidu ne’ebé vizita Timor-Leste no asina ona akordu koperasaun nian. Iha koperasaun ne’e oinsá mak lori ben-estar komunidade liu-liu ba labarik sira.