Reportajen David da Costa Gusmao
Sekretáriu Estadu Protesaun sivil (SEPS) ho UN-Women asina Memorandum Of Understanding (MoU) ba programa rua hanesan mediasaun sensivel ba jéneru no Planu Asaun Nasionál (PAN )1325 no fó formasaun ba mediadór nasionál sira kona ba prevensaun konflitu no hari paz sensivel ba jéneru.
Sekretáriu Estadu Protesaun sivil (SEPS), Joaquin José G.dos Reis Martins dehan asina akordu ho UN-Women ne’e ba iha programa rua, kona ba mediasaun sensivel ba jéneru planu Asaun Nasionál (PAN ) 1325 no fó formasaun ba mediador nasionál sira kona ba prevensaun konflitu no harii paz sensivel ba jeneru.
Nia salienta oras ne’e mediadora sira iha territóriu tomak hamutuk 42, tanba ne’e hakarak fó tan formasaun ba sira, para eleva tan sira nia kapasidade hodi bele halo mediasaun iha territóriu tomak ho di’ak. PAN 1325 ne’e foka ba Feto, Paz no Seguransa, dadaun ne’e SEPS hakarak promove makaas iha Diresaun nasionál Prevensaun Konflitu Komunitariu (DNPKK) nia okos, no ida fali fó apoiu treinamentu ba mediadór sira ne’ebé mak iha DNPKK nian.
Iha fatin hanesan Representante UN-Women, Leonia Tecla da Silva hateten mediasaun sensivel ba jeneru ne’e nia tarjetu mak lider komunitáriu, mediador iha nivel lokál, tanba laos deit Diresaun Nasional Prevensaun Konflitu Komunitariu(DNPKK) nia mediador, maibe mos konsellu Polisia Komunitariu (KPK) lideres Komunitaria mediador iha nivel suku, organizasaun lokal nian no Ministériu Justisa.
Nia dehan tanba serbisu ne’e besik liu ho liña ministeriais sira, ne’ebe mak serbisu iha area hanesan Prevensaun Konflitu no Rezolusaun Konflitu nian, Ministériu Justisa, PDHJ no Ministeriu Administrsaun Estatal (MAE), lider komunitaria sira no Ministeriu Publiku (MP) tanba papel DNPKK importante tebes atu halo bainhira kazu tendensia ba konflitu.
“Serbisu nee kontribui ba iha ajenda Feto, Paz no Seguransa tanba rezolusaun Konsellu Seguransa Nasoins Unidas (ONU) nian konaba Feto, Paz no Seguransa ne’ebe mak ita nia governu iha komitmentu adopta ona iha tinan 2016”, nia esplika
Programa ne’e hetan apoiu finanseiru husi UN-Women ho total orsamentu USD $60.000, no sei halao durante fulan ne’en, hahu husi fulan Jullu to’o Dezembru tinan ne’e.