Home Notisia GMN TV Grande Entrevista, Bainaka Spesial ho Perguntas Ida La iha Verasidade

GMN TV Grande Entrevista, Bainaka Spesial ho Perguntas Ida La iha Verasidade

1002
0
Konsellu Imprensa Halo Konferensia Imprensa kona ba Verasidade Perguntas Expedito Dias (Foto: Shanti LdC)

Reportazen Santina L. da Costa

Konsellu Imprensa halo konferensia imprensa hodi hato’o ba publik kona ba perguntas hosi intervistador Expedito Dias Ximenes, iha programa primadona GMN TV Grande Entrevista, ho bainaka spesial Presidente Partido CNRT Xanana Gusmao, iha 8 Fevereiru liuba, ho perguntas ida mak la iha verasidade.

“Iha konferensia imprensa ida ne’e, Konsellu Imprensa hakarak hato’o buat rua, primeiru asuntu jeral relasiona ho kobertura mídia iha kontextu agora dadaun situasaun politika ita uza liafuan impase, no segundu asuntu espesifiku, relasiona ho preokupasaun publiku ne’ebé hato’o ba Konsellu Imprensa, no mós mídia sosial konaba programa Grande Entrevista Spesial ninian, ho Prezidente Partidu CNRT Maun Boot Kay Rala Xanana Gusmão. Konsellu imprensa la kestiona grande intervista ne’e, la kestiona perguntas sira ne’ebé intervistadór hato’o.” katak Prezidente Konsellu Imprensa, Virgilio da Silva Guterres ba jornalista sira liu husi konferensia imprensa, iha loron Tersa-feira, 18/2/2020, iha Edifisiu Konsellu Imprensa, Dili.

Liu husi konferensia imprensa ne’e, Prezidente Konsellu Imprensa, Virgilio da Silva Guterres hateten, “Hafoin simu preokupasaun no lamentasaun husi públiku relasiona ho GMN TV nia programa grande Entrevista ,edisaun 8 fevereiru 2019 . Conselho de empresa KI foti kedas inisiativa hodi halo monitorizasaun, peskiza no analiza ba programa Grande entrevista ne’e. Programa ne’e bolu nu’udar Grande Entrevista Espesial tanba aprezenta fonte espesial, Prezidente Partidu CNRT, Kayrala Xanana Gusmão ho kuaze oras rua liu.

“Narrasaun ne’ebé entrevistador hato’o mak, “Maun boot foin fila husi rai liur, iha jornal balu publika katak Primeiro Ministru mak lakohi Prezidente da Republika fó toma de pose, laos Prezidente da Republika mak lakohi fó pose”. Publiku lamenta narasaun ne’ebé entrevistadór hato’o ne’e, tanba ida ne’e bele hamosu konflitu politika foun entre lider nasional sira iha situasaun inserteza politika dadauk ne’e. Iha parte seluk narasaun ne’e mós bele prejudika kanál mídia sira seluk tanba entrevistadór mós temi jornal balu nu’udar fonte notisia ba narasaun nebe nia hatoo,” Hateten Vigilio da Silva Guterres.

Konsellu Imprensa buka tuir verasidade perguntas Expedito Dias nian liu hosi verifikasaun ba fonte ka kanál mídia hotu-hotu no uza fack – Checking tool hodi komfirma fonte sira iha mídia online no mídia sira.

“Verifikasaun ne’ebé KI halo mak hanesan tuir mai ne’e; KI verifika narasaun ne’e iha facebook knua dadolin ho titulu “Taur Lakohi Nain 9 hetan pose–Lu Olo Labele Hasai Dekretu Prezidensial; KI konfirma ka cross Check narasaun entrevistadór nian ne’e ho publikasaun kanal mídia online no mídia sosial hotu-hotu uza fact-checking tool; KI cross check notisia balu iha jornal sira, mídia online no blog balun ne’ebé iha relasaun ho impase politika iha rai laran. Purezemplu, notisia husi blogspot vanguard ho titulu “Lista membru Governu problema tansa sala husi primeiru ministru,” Esplika Prezidente Konsellu Imprensa.

Virgilio da Silva Guterres mos hatutan katak, KI hetan kopia notisia ho titulu “ Lista membru governu pendente kompetensia PM Taur Lakohi Nain 9 hetan pose –Lu Olo Labele Hasai Dekretu Prezidensiál. “Tempo badak Lu-olo sei konfesa ba Xanana. Kopia notisia hirak ne’e KI hetan husi entrevistadór Expedito Diaz Ximenes hafoin Grande entrevista espesial ne’e sai polemiku iha publiku nia leet. KI mós kontaktu direitamente ho redasaun kanal mídia ka jornal balu ne’ebé link ba mídia online seluk.

Bazeia rezultadu verifikasaun ne’e KI konklui katak entrevistadór Expedito Diaz Ximenes la lao tuir prinsipiu jornalizmu tanba hamosu narasaun ho pergunta ne’ebé la bazea faktu. Entrevistadór Expedito foti informasaun husi mídia sosial nu’udar referensia ba nia iha programa ne’e ho fonte anonimu ne’ebé nia verasidade kestionavel. KI hare katak entrevistadór programa grande intrevista la uza produtu jornalistiku ida ne’ebé kredivel sai nu’udar fake news no hoax sai referénsia ba programa ne’e.” tenik Virgilio.

Konseleiru Francisco Belo Simões da Costa hateten ho lia mak preokupa ho notisia falsu sira mak lao dadaun no husu jornalista sira atu halo referensia ho loloos.

“Iha momentu ida ne’e, buat ne’ebé sai preokupasaun ita nian mak mak Hoax ne’ebé agora espalla maka’as. Husu Jornalista sira no mídia Mainstreaming sira, atu uza referensia ba informasaun ne’ebé loloos, evita atu uza referensia ba notisia hoax sira, liuliu blogs sira ne’ebé la klaru, atu labele hamosu konfuzaun iha publiku wainhira ita publika produtu ita nia jornalista.”

Print Friendly, PDF & Email

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here