Reportazen Francisco JDA
Timor-Leste selebra loron proklamasaun independénsia ba dala 45, ne’ebe Comité Central FRETILIN deside halo Proklamasaun Unilateral Independénsia, iha 28 novembru 1975. Órgaun másimu ne’e deside mesak hatún Bandeira kolonial portugeza no hasa’e fali Bandeira RDTL, nu’ udar símbolu ba Estadu soberanu no independente, Timor-Leste, akompaña ho Hinu Nasionál, Pátria Pátria.
Liu hosi seremonia loron proklamasaun ba dala 45 iha ne’ebe realiza iha municipio Liquisa, jornalista Neon Metin dadalia ho veteran, Joana Maria Dulce Vitor konaba luta libertasaun ba ukun rasik-an, nia dehan partisipasaun luta ida ne’e laos ema ida nian maibe ema hotu hakarak ukun rasik-an.
“Agora ita nia nasaun nudar repúblika demokrátika, maske ita dehan Partidu Fretilin mak hahu maibé ita hare katak ita nia konstituisaun mos fo dalan ba iha artigu 7, partidu hotu atu harii entaun tenki unidade, forte iha domin ba malu liuliu kaer metin liafuan ukun rasik-an, ita mak sei kaer ita nia kuda talin rasik, ita mak sei harii ita nia bandeira rasik ida ne’e mak importante”, dehan Veterana iha ambitu selebrasaun loron proklamasaun iha Lauhata-Liquisa, 28/11.
Iha dadalia ho Neon Metin veterana ne’ebe mak konsege hetan kapturasaun, fundador organizasaun Caucus no Rede Feto hateten labele intensaun katak mesak, maibé presiza kaer liman hamutuk atu bele dezenvolve Timor-Leste, tanba sentidu 28 Novembro ne’e mak sai hanesan indikadór katak independénsia ne’e desde iha 28 de Novembro 1975 hakarak ona atu ukun an
“Atu banati tuir heroi sira ne’ebe mak uluk luta, fo hanoin ba sira buka uluk hatene istoria, kuandu hatene istoria lolos iha 1975, halao iha faze tolu faze da luta, klandestina no demokrasia, katak sei la iha kritikas ne’ebe laos desfama ita nia maun alin sira, boot sira maibé ita sempre pensamentu dehan sentidu patriotismu no nasionalismo, nune’e bele hametin domin ba malu hodi hari ita nia nasaun”, hatete Veterana Joana Maria Dulce
Veterana ne’e husu ba joven sira presiza hatene istoria no banati tuir maun alin sira ne’ebe uluk halo ho susar, ran, mate hodi atu hetan independénsia no presiza mos fiar an rasik, liu hosi estudu no tuir formasaun, atu nune’e nasaun ne’e sai furak hanesan nasaun sira seluk, presiza iha estudu boot atu bele planeia dezenvolvimentu, ba veteranu nia oan feto no mane sira atu kontinua banati tuir heroi sira.
