Reportajen Joselina dos Santos
Prezidente Komisaun Ezekutivu Bee Timor-Leste (BTL E.P), serbisu hamutuk ho kompañia Lia Lura Unipesoal Lda asina kontratu kona-ba Projetu Konstrusaun Sistema Bee-Moos ba Komunidade Suku Bualale Postu-Administrativu Quelikai Munisípiu Baucau, hamutuk uma kain 62, populasaun 434, inklui ema ho defisiénsia nain 12 ne’ebé mak durante ne’e seidauk asesu ba bee-moos.
Hafoin realiza Prezidente Ezekutivu Bee Timor-Leste (BTL E.P), Carlos Peloi dos Reis hateten ohin halo selebrasaun kontratu ho kompañia Lia Lura Unipesoal Lda, objetivu atu realiza serbisu konstrusaun fiziku sistema bee-moos iha Suku Bualale Postu-Administrativu Quelikai. Projetu ne’e ho kustu $230 mill, katak sei benefisia ba komunidade hamutuk uma kain 62 no populasaun 434, ho ema difisiensia 12 no mos Eskola Igreja no Sede Suku inklui Suku Viziñu sira.
“Espera katak durasaun kontratu fulan 6 nia laran, projetu ne’e bele kompletu atu nune’e ita nia komunidade sira iha oportunidade hodi bele asesu ba bee-moos,” dehan Prezidente Komisaun Ezekutivu BTL E.P Carlos ba Jornalista sira iha salaun Enkontru BTL Caicoli, 06/04.
Carlos hatutan sistema gravitasaun tanba ne’e hahú transmite husi bee matan ba iha komunidade sira, maibé kuandu kompaña la tuir kontratu ne’ebe iha signifika sira sei hetan panalidade, liu husi kortes sira nia pagamentu.
Iha fatin hanesan Direitora Kompañia Lia Lura Unipesoal Lda, Gabriela da Conceição Boavida afirma, tuir kompañia nia planu katak sei aselera lalais servisu ne’ebe iha, maibé tenke haree mos ba klima ne’ebe iha tanba Suku Bualale ne’e iha área rural ne’e duni dada bee ne’e, laos iha dalan maibe iha bee matan entaun tenke lalin sasan sira ne’e ho distansia ne’ebe dook.
“Espera katak kompaña sei esforsu hodi servisu tuir planu servisu ne’ebe mak dadaun BTL fó kontratu ba kompañia, garante katak sei fo benefisiu ba komunidade sira tanba dokumentus ne’ebe mak kompañia hatama tuir tender ne’e katak sasan sira ne’e mai husi Australia nune’e ne’e garanti katak sei sai kualidade ho di’ak,” Nia dehan.
Nia afirma ohin komesa asina kontratu liu tiha ida ne’e, ami sei mobiliza no dahuluk sei halo ritual tuir kultura no mos fo karta koñesimentu ba autoridade sira, atu nune’e karik iha problema ruma sira mak sai hanesan ami autoridade atu bele resolve wainhira mosu problema iha komunidade nia laran.
Iha parte hanesan Xefe Suku Bualale, Gabriela Belo sente kontente ho programa BTL nian, tanba primeira vez iha Suku Bualale hetan oportunidade ida ne’e, agradese bele servisu hamutuk hodi bele dada bee-moos ba komunidade sira husi aldeia Osomissa ho Aldeia Lialura, inklui suku viziñu sira atu konsumu, tanba bee hanesan universal ba ema hotu.
