Home Notisia Sosiedade Sivil Konsidera Despeju SEATOU Fó Risku ba Inan Isin Rua no...

Sosiedade Sivil Konsidera Despeju SEATOU Fó Risku ba Inan Isin Rua no Labarik

2565
0
Rede ba Rai halo konferensia imprensa. [Foto: Umbelina | 22.04.2024]

Reportajen Agustinha Amaral

Organizasaun sosiedade sivil hamutuk reliza konferénsia imprensa relasiona ho eviksaun ne’ebe akontese iha sidade Dili, nune’e sira konsidera katak Despezu ne’ebé Sekretariu Estadu ba Asuntu Toponímia no Organizasaun Urbana (SEATOU) halo fo risku ba inan isin rua no labarik sira.

“Despeju ne’ebe mak SEATOU halo ba komunidade sira sein prepara kondisaun antes, hodi fo risku ba komunidade sira liu-liu ba inan feton no labarik sira ne’ebé laiha fatin alternativu ba sira”, Dehan Portavoz, Jose Alves iha Konferénsia Imprensa ne’ebé hala’o iha Haburas, Farol, Segunda, 21/0.

Nia haktuir, haree ba kontextu Timor-Leste, dadaun ne’e mosu injustisa no desigualidade direitu ba rai, komunidade barak mak ameasadu atu lakon sira nia rai tanba de’it laiha polítika ida integradu atu asegura komunidade sira nia direitu ba rai.

Sistema registrasaun ba rai iha TL ne’ebé halo diskriminasaun ba feto no ema ho difisiensia sira, governu liu-liu Ministru Justisa la halo sosializasaun ba lei ba rai no komunidade barak mak la komprende sira nian direitu ba rai, estadu rasik laiha planu managementu, monitorizasaun di’ak ba estadu nia propriedade sira

Nia salienta katak, nu’udar kapital nasaun, Dili sai sentru konsentrasaun ba atividade sira hotu, obriga ema barak husik sira-nia hela nia fatin atu mai iha Dili hodi buka moris no sobrevive.

“Wainhira Estadu laiha kontrolu di’ak mak ema barak sei okupa rai arbiru hodi hela no buka moris, kondisaun ne’ebé mak dadaun ne’e akontese ho despezu ne’ebé governu liu husi SEATOU halo bas komunidade sira iha Bidau no ai-tarak laran”, Nia esplika

Entretantu, Rede ba Rai konsidera katak  despezu ne’ebe la’o hela iha sidade Dili hanesan violasaun boot ba direitus umanus  no mos iha tempu hanesan nasaun violador ba kovensaun sira ne’ebé la’o hela.

Organizasaun naun governmental sira mos rekomenda atu governu tenke iha planu ne’ebe integradu hodi asegura komunidade sira-nia direitu ba rai, Ministru justisa tenke liuhusi diresaun teras propriedade tenke halo managementu no kontrolu ba  rai estadu sira.

Sira husu ba SEATOU atu respeita no halo tuir konvensaun internasional direitus umanus sira ne’ebe mak nasaun Timor-Leste ratifika ona liu liu prosedimentu sira ne’ebe mak governu tenke halo antes. Husu ba PDHJ nu’udar instituisaun ida ne’ebe atu tau matan ba asuntu sidadaun sira nia direitus umanus tenke responde situasaun sira ne’e ho urjensia hodi asegura ema afeitadu sira liu-liu inan feton sira, inan isin rua no labarık sira, sira husu ba governu atu halo sentru akolhamentu ka fatin temporaria urjente atu akumula

Husu, SEATOU atu eskalarese ho klaru planu ne’ebe sai kauza ba despezu vira iha Dili Husu ba Ministeria Justica tenke pronunsia despezu ne’ebe mak dadauk ne’e akontese.

Governa aselera no implementa polítika desentralizasaun ba munisipiu atu nune’e konsentrasaun ba atividade ekonomika labele deit iha dili maibe iha munisipiu.

Print Friendly, PDF & Email

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here