Home Notisia Deputadu Teves Husi Filipina Konsidera Nu’udar Terorista, Husu Pedidu Ba Governu Atu...

Deputadu Teves Husi Filipina Konsidera Nu’udar Terorista, Husu Pedidu Ba Governu Atu Hetan Aziliu Maibe Indefere

1106
0
Vise Ministru interiór (VMI) Antonio Armindo. [Foto: David | 26.05.2023]

Reportajen David da Costa

Sidadaun Flipinia ho naran Arnolfu “Arnie” Teves Jr. hamutuk ho nia maluk nain 10 dadun iha Timor-Leste hela no deskonfia nu’udar terorista, tanba Arnolfu “Arnie” Teves Jr, nu’udar eis-drogado ida iha Filipina no sidadaun ne’e mós halo  pedidu, para hetan aziliu polítiku, depois governu rejeita no indefere tiha, no agora governu Timor mós hein hela sidadaun Filipina, ne’ebé maka agora hatama rekursu hela iha Tribunal.

Sidadaun Filipina nain 11 tama iha Timor-Leste, iha loron ne’ebé la hanesan, tanba iha deskonfia sira iha nia nasaun hanesan terorista. Sidadun sira ne’e hahú tama mai iha Timor hahú iha loron 15 fulan Abril 2023, sidadaun Filipina nain 8 mak tama uluk mai Timor-leste ho aviaun Jet Privadu no iha loron 27 Abril 2023 iha tan sidadaun nain tolu kompostu husi Feto rua no mane ida ho aviaun hanesan to’o iha Aeroportu Internasional Presidente Nicolau Lobato simu direitamente husi membru Autoridade servisu migrasaun ho inisial MS no LM nu’udar asesor ba asuntu seguransa iha Palasiu Presidensial.

Vise Ministru interiór (VMI) Antonio Armindo, hateten, ba sidadaun Filipina nian ne’e tenke kumpri regras no kumpri lei aziliu imigrasaun ninian ne’ebé maka nia uluk halo pedidu para hetan aziliu polítiku depois governu rejeita no indefere tiha. Tanba ne’e, la kumpri regras depois sidadaun Filipina ne’e halo tan karta ida ba Primeiru Ministru (PM), Taur Matan Ruak, hanesan Ministru Interiór (MI) maibé indefere hotu.

“Entaun ita hein fali para ita fó nia 15 dias tuir lei para nia bele halo rekursu karik nia bá iha Tribunal karik nia hakarak para ba iha Tribunal, depois Tribunal deside katak sé nia la priense rekejitus signifika katak indefere nafatin,” dehan Vise Ministru interiór Antonio Armindo, bainhira remata enkontru ho Primeru Minstru Taur Matan Ruak, iha palasiu Governu, Kinta 25/05.

Ho ida ne’e, ikus liu maka tenke iha Tribunal purtantu tuir prosesu normál kuandu iha 15 dias maka sidadun Filipina ne’e la halo rekursu ba iha Tribunal, sidadun Flipina ne’e tenke komunika mós ho imigrasaun para Ministru Interiór komunika fali ho MNEK komunika ho Nasaun sira ne’ebé maka sidadun Filipina ne’e prefere voluntariamente haruka nia bá, ne’e tuir regras maka hanesan ne’e.

“Ne’ebé sei iha dentru de 15 dias hela, ami rona tuir infórmasaun katak nia halo ona rekursu ba Tribunal, ne’ebé ita hein took depois deisijaun ne’e sai oinsá mak ita akompaña,” nia esplika.

“Kona-ba lisensa maka ha’u la hatene, sé ita haree nia kuandu mai iha Timor ne’e tuir lei imigrasaun katak sira imigrasaun tenke hetan autorizasaun para sira mai, maibé nia mai karik hanesan ema baibain ne’ebé nia to’o tiha mai Timor maka ita fóin hakfódak,” nia

Bazeia ba kompetensia Tribunal nian, informa ona ba imigrasaun, dehan katak nia la merese hetan mak imigrasaun sei halo nia knaar tuir lei, sei komunika ho sidadaun Filipina ne’e, husu voluntariamente nia hakarak ba iha nasaun ida ne’ebé mak senti konfórtavel, entaun imigrasaun sei komunika ho sira nia embaixada liu hosi MNEK oinsá para bele haruka nia fila.

Entertantu, Tuir media online Inquirer.Net, Ministru Justisa Filipina, Jesus Crispin Remulla, nian hakerek ona karta ba Governu Timor-Leste atu rejeita pedidu aziliu hosi Teves. Filipina iha interese ho Teves tanba involve iha kazu oho ema no iha hela prosesu atu konsidera Teves nu’udar terorista.

Informasaun hosi rappler.com fo sai kona ba se mak Teves?

Teves nia naran kompletu mak Arnolfu “Arnie” Teves Jr. Nia husi Distritu Negros Oriental iha Senadu Filipina nian. Teves hetan tiha ona alegasaun ba kazu krimi homisidu tolu iha Negros Oriental hahú husi tinan 2019. Polisia Nasional Filipina mós foin lalais tama no pasa revista Teves nia uma, tanba nia rai kilat ho dokumentu mak diskonfia falsu.

Kazu homisidu ida ne’ebé diskonfia involve Teves mak kazu oho Governadór Negros Oriental nian, naran Roel Degamo. Iha kazu ida ne’e diskonfia forte Teves nia involvement, tanba Teves nia alin rasik Pryde Henry Teves mak kompete iha eleisaun hasoru Governador matebian. Iha 2016, Teves hamutuk ho nia familia no apoiante sira fo suporta makaas ba matebian Ditador Marcos nia oan Ferdinand Marcos Jr. Razaun ba suporta Ditador Marcos nian oan ne’e, tanba Teves nia avo mane mak nu’udar aliadu forte ida ba Ditador Marcos.

Teves Uza Droga

Teves mós nu’udar ema ida ne’ebé uza droga durante tinan barak no Ajensia Autoridade ba Kombate Droga (PDEA) nian informa mós katak Teves mak Negosiadór Droga ida iha nia rai. Teves rasik rekoinese ba Senadu nia laran katak nia mós nu’udar ema uza droga, “Hau foin para konsumu droga tinan 16 liuba”, Teves hateten ida ne’e iha fatin senadu nia laran.

Teves Iha Armas

Iha inisiu 2023, Polisia Nasional Filipina nian hasai lisensa ba armas mak Teves nu’udar nain. Teves iha kilat boot 3 no kilat badak 9. Teves antes husu lisensa atu ba rai liur, fó hatene ba polisia atu entrega nia kilat sira, maibé Polisia tama uluk ona nia uma tanba diskonfia utilizasaun kilat sira ne’e relasiona ho homisidu iha 2019.

Print Friendly, PDF & Email

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here